AriègeOccitanie

Wandeling bij Montaillou, op zoek naar de katharen

Amper 18 mensen wonen er nog officieel in het dorpje Montaillou in Zuidwest-Frankrijk, volgens de volkstelling in 2014. Toch is het een van de bekendere plekjes in dit gedeelte van Frankrijk, met dank aan een beroemd geworden boek van de Franse historicus Emmanuel Le Roy Ladurie. Want het dorp heeft een veelbewogen geschiedenis, al zou je dat misschien niet zeggen wanneer je er doorheen loopt.

Een losstaand kerkje met wat huisjes eromheen gegroepeerd. Het kost moeite om je voor te stellen wat voor rol Montaillou in de geschiedenis gespeeld heeft. Een glimp ervan tref je nog wel aan wanneer je vanuit het dorp iets omhoog klimt, naar een verhoging in het landschap waar enkele muren van een donjon eenzaam en een beetje triest omhoog steken.

In de dertiende eeuw was dit het domein van de familie Alion, die heerste over dit dorp en de nabije omgeving. Ze waren beschermers van de verboden kathaarse religie, en hun land werd dan ook een toevluchtsoord voor de in het nauw gedreven aanhangers van die religie. Dat versterkte nog door de val van de roemruchte burcht Montségur in 1244. Montaillou vormde een toegangspoort naar het veiligere Spanje. Maar nadat de kathaarse religie met harde hand de kop was ingedrukt, verdween het dorp langzamerhand min of meer van de (geopolitieke) kaart.

Kathaarse sfeer

Tot de eerder genoemde historicus Le Roy Ladurie zijn meesterwerk publiceerde: Montaillou- een ketters dorp in de Pyreneeën. Hierin doet hij op basis van archiefstukken gedetailleerd uit de doeken hoe de inquisiteurs onder leiding van Jacques Fournier de bevolking van het dorp tot in detail aan de tand voelde over hun opvattingen. Alle dorpsgeheimen en roddels kwamen bloot te liggen, en werden opgeschreven om later door de historicus weer te worden geopenbaard. Het boek werd wereldberoemd omdat het het toppunt vormde van de persoonlijke geschiedschrijving, de microgeschiedenis.

Er rest nog maar weinig van de kathaarse tijd in Montaillou, behalve dan de verhalen en archieven. Maar in dit stille, afgelegen dal in de Pyreneeën moet je het zoeken in de details. Het katharisme mag dan al eeuwen geleden verdwenen zijn, de kathaarse sfeer laat zich er toch nog wel vinden. Het zit hem in de zwijgende stenen muren van de burcht die nog overeind staan, in de kuddes die net als toen nog steeds over de hellingen dwalen, in de laaghangende wolken die er soms net iets te lang in het dal blijven hangen, in de oeroude paden langs de berghellingen.

Rondom het dorp zijn diverse wandelroutes, die je soms hoog de bergen in leiden, bijvoorbeeld richting de col de Balagues of naar het bescheiden skidorp Camurac. Vanaf de bergrug in het zuiden heb je geregeld mooie uitkijkjes op Montaillou.

Op zoek naar het boek Montaillou- een ketters dorp in de Pyreneeën? Kijk dan eens bij Bol.com.

Gratis ebook over Frankrijk

ABONNEER OP DE NIEUWSBRIEF MET FRANKRIJKTIPS EN ONTVANG EEN GRATIS EBOOK

Geef je reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Misschien vind je dit ook interessant