De Romeinen, je kunt ze overal in Frankrijk tegenkomen. Als een dorp de toevoeging ‘la-Romaine’ heeft gekregen dan weet je in elk geval dat er iets uit de Klassieke oudheid is terug te vinden. Zo ook bij het dorp Vieux, iets ten zuiden van Caen. Tussen alle bezienswaardigheden in Normandië die verband houden met de Tweede Wereldoorlog is een bezoek aan de opgravingen een fijne afwisseling. In het bijbehorende museum is er ook voor kinderen veel te doen, zodat dit een leuk uitstapje voor het hele gezin is.
StreektipsOok een bezoek brengen aan Vieux-la-Romaine? Misschien heb je wat aan deze tips!
Aregenua
In de eerste eeuw na Christus werd hier de stad Aregenua gesticht, op een kruispunt van Romeinse wegen. Het was de hoofdstad van de Gallische stam Viducasses, die hier in die tijd leefde. Aregenua had het statuut van civitas, en was daarmee een bescheiden stad met alle gebruikelijke Romeinse gebouwen: onder meer een forum, een publiek badhuis, een theater en een aquaduct om de publieke gebouwen en enkele herenhuizen (domus) van water te voorzien. De bekendste van die herenhuizen, het ‘maison au grand péristyle’, valt op door de decoratie die teruggevonden is en de grootte van het complex.
In Vieux is (onder de grond) nog veel terug te vinden van de oude Romeinse stad. Dat komt grotendeels doordat de stad in latere tijden niet uitgroeide, maar gaandeweg min of meer verlaten raakte. Iets ten noordwesten van het voormalige Aregenua ontstond het moderne dorp Vieux. De wortels van die naam herinneren overigens nog wel aan het Latijn, Civitas Viducassensis werd in de loop der tijd Vieux. Leuk is dat je in de gebouwen van het dorp nog veel sporen van de Romeinse tijd kunt vinden. Als je kijkt naar de gevels van de oudere huizen in Vieux ontdek je strak gebeitelde vierkante en rechthoekige natuurstenen. De monumentale Romeinse gebouwen werden in voorbije eeuwen door de dankbare bewoners als steengroeve gebruikt.
Dat laatste betekent dat er op een gegeven moment boven de grond weinig meer was te zien van de oude Romeinse stad. Na de derde en vierde eeuw was de plek grotendeels verlaten, mede vanwege de groei van het nabijgelegen Augustodurum (Bayeux), waar verdedigingsmuren bescherming boden tegen binnenvallende barbaren. In de zestiende eeuw werd in de grond een marmeren steen teruggevonden met daarop een inscriptie, wat zo ongeveer het begin van de opgravingen in Vieux markeert. In de jaren tachtig en later vanaf 2000 werden er grootschaligere opgravingen gedaan. De ruïnes in Vieux zijn kosteloos te bezoeken, maar voor een goed overzicht van de geschiedenis en bijzondere vondsten die gedaan zijn kun je het beste ook een bezoek brengen aan het museum. Zo zien we er bijvoorbeeld allerlei gebruiksvoorwerpen die er gevonden zijn, maar ook maquettes van gebouwen. Het parcours leidt je door verschillende zalen die elk een eigen onderwerp hebben. Het dagelijkse leven van de inwoners tweeduizend jaar geleden krijgt veel aandacht. Voor (kleine) kinderen is er ook genoeg te zien en beleven, met in elke zaal wel een interactief element. Daarnaast was er op het moment dat wij er waren in de kelder een tentoonstelling speciaal gericht op kinderen. Verder is er ook nog een speciale ruimte voor kinderen waar kleurplaten, puzzels en playmobil liggen. Genoeg om je te vermaken terwijl de ouderen de rest van het museum verkennen.
Maison au grand péristyle
Nadat we in het museumwinkeltje nog wat bijzondere wijn volgens Romeins recept (van Mas des Tourelles) hebben gekocht, lopen we naar de belangrijkste opgraving van Vieux toe: het maison au grand péristyle. Péristyle is de Franse term voor zuilengalerij, en dat is dan ook een van de belangrijkste architecturale elementen van dit huis. Het was zonder twijfel het meest luxueuze huis van Aregenua, voorzien van naast zuilen ook allerlei decoratie als beeldhouwwerk, geverfde muren en mozaïeken. Verder hadden minstens vier kamers centrale verwarming via het bekende Romeinse hypocaustum-systeem. Het huis was gevestigd precies naast het forum, waarvan de restanten aan de overkant van de huidige weg liggen. Die zijn op het moment dat wij er zijn helaas niet te bezichtigen, daarvoor zullen we ooit nog eens terug moeten. Van achter het hek vangen we een glimp op van de ruïnes van het forum, de fundamenten van wat – zeker voor die tijd en in deze streek – indrukwekkende gebouwen geweest moeten zijn.
