Puilaurens, strategisch gelegen kasteel in de Pyreneeën

Als je door de landstreek Fenouillèdes op de grens van de Pyrénées-Orientales in westelijke richting rijdt, zie je hem bij het dorp Lapradelle opdoemen als een trouwe wachter. Het kasteel van Puilaurens bewaakte de toegang tot drie dalen die elkaar hier kruisen en vormde bovendien een van de laatste toevluchtsoorden van de katharen in de dertiende eeuw.

Genoeg redenen om dit kasteel eens te bezoeken, tijdens ons verblijf in de Aude. Eerder was ik al eens bij de kastelen Queribus en Peyrepertuse geweest, dus ik wist al wat meer van de geschiedenis van de streek. Het kasteel werd in 1229 gebouwd op de plek waar waarschijnlijk eerder al een versterkte kerk stond. Eromheen ontstond eveneens een klein dorp. In 1245 en 1246 zochten enkele katharen hier hun toevlucht tijdens de kruistochten tegen dit (volgens de Rooms-Katholieke kerk) ketterse geloof. Het kasteel werd tijdens deze kruistochten echter niet belegerd en ging rond 1250 over in handen van de Franse staat. Die ging het kasteel gebruiken als verdedigingslinie tegen Aragon, een voormalig graafschap in het tegenwoordige Spanje.

Bij het Verdrag van de Pyreneeën in 1659 schoof de grens een stuk op naar het zuiden, ter hoogte van de natuurlijke grens van de Pyreneeën. Daardoor verdween het belang van het kasteel en gaandeweg raakte het wat in verval. Het werd echter nooit grootscheeps geplunderd, waardoor er vandaag de dag nog veel van het oorspronkelijke kasteel overeind staat.

Je kunt het kasteel van eind maart tot half november dagelijks (tegen betaling) bezoeken. Vanaf de parkeerplaats klimmen we de laatste tientallen meters omhoog richting de eeuwenoude muren. Het laatste stukje gaat slingerend omhoog, waarbij je een goed beeld krijgt van de verdedigingslinies van het kasteel. Als je het terrein van het kasteel binnenloopt vind je aan je linkerhand de meest intacte gedeeltes. Aan de rechterkant is een grote vlakte, waar in vroeger tijden nog allerlei (waarschijnlijk vooral houten) gebouwen stonden. Uiterst rechts vind je een doorgang waar je een weids uitzicht hebt over de omgeving en kunt ontdekken waarom het kasteel op deze plek gebouwd werd. Je kunt van alle kanten namelijk heel goed in de gaten houden wie er allemaal door het gebied reist.