Ken je het gebied van de Hautes Chaumes du Forez al? De chaumes, dat zijn de hoge bergweides die je hier in de Forez aantreft, de oude landstreek grofweg tussen de Auvergne en Lyon. Een middelgebergte met verrassende uitzichten en glooiende hoogvlaktes, nog niet ontdekt door het massatoerisme. Een perfect gebied voor prachtige wandelingen en fietstochten. Dat laatste ervoer ik op een warme nazomerdag in september. Ik neem je mee met mijn mountainbiketocht over de Hautes Chaumes, in gezelschap van mountainbiker Félix Groizard.
Ik maak kennis met twintiger Félix op een terrasje in het bergdorpje Chalmazel. Ooit reisde hij als professioneel mountainbiker de wereld over voor spectaculaire bergafdalingen. Maar zijn geboortestreek bleef aan hem trekken, en sinds een jaar is hij terug. Om zijn passie, het fietsen, te combineren met het rustige leven in de Forez, back to basics. Toch was dat geen makkelijke keuze, want de Forez is een landelijke streek waar het toerisme geen grote factor van belang is. Veel kleine dorpjes, veel oudere mensen, weinig echt grote bezienswaardigheden. Daardoor ook weinig hotels, campings of vakantieparken. En hoewel dat natuurlijk ook erg fijn is, omdat daardoor het authentieke karakter van de streek behouden blijft, zorgt het er wel voor dat het als jongere lastig is om een bestaan op te bouwen, als je afhankelijk bent van het toerisme.
Maar Félix heeft het goed voor elkaar, zo verzekert hij me terwijl we een – met de plaatselijke Fourme de Montbrison belegde – hamburger soldaat maken. Elke dag lekker buiten bezig zijn, veel natuur om je heen, je geld verdienen met je hobby, wat wil je nog meer. En plannen genoeg, want waarom niet een kleine bed&breakfast beginnen, of een paar campingplaatsen in je tuin aanbieden. In de winter klust hij bij in het skigebiedje van Chalmazel, met 12 kilometer aan pistes. Om zich heen ziet hij gelukkig steeds meer jongeren die dezelfde stap als hij maken en het jachtige leven in de stad inruilen voor meer rust en ruimte.
Op de fiets
We rijden na de maaltijd in een kleine tien minuten naar het startpunt van onze fietsroute. Ik krijg een mountainbike met elektrische trapondersteuning mee, Félix zelf doet het zonder (‘Om in conditie te blijven’). Welk verschil zo’n motortje maakt voel ik al snel, en zo kan het gebeuren dat ik zelfs bergop een professional voorblijf. Toch vergt het fietsen nog steeds inspanning, want de trapondersteuning doet niet al het werk voor je.
Jasseries
We rijden eerst nog door het bos, maar komen al snel op de open vlaktes die zich zo rond de 1.300 tot 1.500 meter bevinden. Doordat de herfst al in aantocht is, worden de weiden al wat grauwig, maar het blijft een prachtig gezicht. Verderop, aan de andere kant van de toppen, is de grens met het departement Puy de Dôme te zien. Toch voelen de inwoners zich hier nog geen ‘Auvergnates’. En de verschillen tussen beide streken worden in de kleinste details duidelijk. Zo wijst Félix me op de daken van de huisjes (jasseries) waar in het verleden ‘s zomers de vrouwen en kinderen verbleven om de kuddes te hoeden. In de Auvergne (Puy de Dôme) zijn ze puntig, en hier, nog geen kilometer verder, zijn ze veel platter.
Het feit dat de vrouwen ‘s zomers de bergen introkken is trouwens ook typisch voor deze streek, want in andere berggebieden zijn het juist de mannen die naar boven gingen en de vrouwen die in de dalen achterbleven. Ook de voorouders van Félix leidden zo’n bestaan. En hoewel het nu idyllisch lijkt, zo hoog in de bergen, was het volgens de mountainbikegids een hard en onzeker bestaan.
Kerkklok
Het gebied boven de boomgrens is nu het domein van de schapen, die in grote getale hier te zien zijn. Geregeld moeten we even afstappen om een hek open te doen. Verder gaat onze mountainbiketocht over een ruig terrein van modderige karrensporen en stenige paadjes. Félix vertelt tijdens het fietsen honderduit over de omgeving en zijn werk. In de zomer organiseert hij ook tochten in samenwerking met de plaatselijke boeren, waarbij enkele boerderijen worden bezocht en lokale specialiteiten uitgeprobeerd kunnen worden. Qua toerisme is dit in de zomer echter tot nu toe vooral het domein van lange-afstandwandelaars. Verderop op de Hautes Chaumes is de enige berghut van dit gebied te vinden, de Refuge des Carcahoux. Maar Félix’ hoop is dat ook meer fietsers dit gebied gaan waarderen.
Als uitsmijter van deze prachtige fietstocht wil Félix me nog een bijzonder plekje laten zien dat hij pas sinds kort ontdekt heeft. Ooit zei iemand hem dat er ergens achteraf een plek is waar een steen ligt die klinkt als een bronzen kerkklok, als je er een steen tegenaan stoot. Na lang zoeken vond hij die plek, op een steenvlakte zoals je die ook in het natuurgebied Pilat hebt (de zogenaamde crêts/chirat). We laten de fietsen even voor wat ze zijn en klauteren over hobbelige rotsblokken naar een mooi uitzichtpunt, waar, inderdaad, een groot steenblok ligt dat precies klinkt als een kerkklok.
Wil je ook een actieve en interessante fietstocht maken door het prachtige gebied van de Hautes Chaumes? Neem dan contact op met Félix via zijn website Forez Bike School.
