Wijngebieden hebben iets magisch. Licht glooiende hellingen, bedekt met eindeloze rijen wijnstokken. De zon die langzaam ondergaat en het landschap in een gouden gloed zet. Na een mooie roadtrip of wandeling door de wijngaarden de dag afsluiten met een heerlijke proeverij in een typisch wijndorp. Klinkt goed toch? Frankrijk zit vol met prachtige wijnstreken. In dit artikel zetten we onze mooiste ontdekkingen voor je op een rijtje.
Wijnstreek van de Elzas
In het noordoosten van Frankrijk vind je een bijzonder gebied. In het dal van de Rijn liggen, aan de westkant van de rivier, tal van wijngaarden op de glooiende flanken van de Vogezen. De velden met druivenranken worden onderbroken door schilderachtige dorpen en er is een Route des Vins uitgezet die je langs alle bezienswaardigheden van de streek voert. Niet te missen hoogtepunten zijn de dorpen Riquewihr, Turckheim, Kaysersberg, Bergheim en Eguisheim. Natuurlijk mag een bezoek aan Colmar ook niet ontbreken, de grootste stad in de wijnstreek. Vooral met kerst is het hier een lust voor het oog: de straten zijn overdadig versierd en je kunt van alle culinaire specialiteiten van de streek genieten op een van de kerstmarkten die er in de stad gehouden worden.
Bekende wijnen uit dit gebied zijn de Gewurztraminer, die door velen als de beste wijn van de Elzas wordt gezien. Ook maken ze hier onder meer Pinot Gris, Pinot Blanc, Sylvaner en Riesling. Voornamelijk witte wijnen dus, ook meestal van één druivenras gemaakt en dus geen blends zoals je in andere gebieden wel meer ziet.
Wijnstreek van de Provence
Voor nog zo’n mooie combinatie van wijngaarden en pittoreske dorpen moet je absoluut eens naar de Provence afreizen. Temidden van het ruige landschap van de garrigue liggen lieflijke veldjes met druivenplanten. Het wijngebied ligt in het zuidelijke deel van de Provence, het noordwestelijke stuk richting de Vaucluse en Drôme maakt onderdeel uit van de Côtes du Rhône. Al sinds de Romeinse tijd wordt er in de kuststrook van de Middellandse Zee wijn verbouwd. Als druivensoort zul je hier tegenwoordig vaak de Mourvèdre en Carignan aantreffen, maar ook modernere soorten als Cabernet Sauvignon.
Mooie gedeeltes van de wijnstreek voor wandelingen en roadtrips zijn de Alpilles in het westen, rondom het prachtige dorp Les Baux de Provence, en het oostelijke deel richting de kust tussen Toulon en Fréjus. Ook de streek rondom de bergrug Sainte-Baume is niet te versmaden. Het beste seizoen voor een bezoek aan deze wijnstreek is het begin van de zomer, als het nog niet al te warm is. Vanaf eind mei beginnen de lavendelvelden te kleuren, een fraai gezicht in combinatie met de gele zonnebloemvelden en groene wijngaarden. Vergeet ook niet om een bezoek te brengen aan een typische Provençaalse markt in een gezellig dorp.
Wijnstreek van de Languedoc-Roussillon
Misschien wel een van de meest afwisselende wijngebieden is de grote regio Languedoc-Roussillon. Van de lieflijke valleien van de Haut-Languedoc in het noorden tot de ruige kusten van de Côte Vermeille waar de beroemde Banyuls vandaan komt, er is voor elk wat wils. Of je nu van krachtige rode wijnen houdt of van zoete dessertwijnen. Ontdek bijvoorbeeld de Minervois rondom het middeleeuwse dorp Minerve, of ga wandelen in het landschap van de Katharenkastelen en geniet ‘s avonds van een smaakvolle Blanquette de Limoux, naar verluidt de oudste mousserende wijn ter wereld. Wie zee en bergen wil combineren kan terecht in het uiterste zuiden tussen de befaamde Pic du Canigou en de kustplaatsjes Collioure en Banyuls-sur-Mer.
Wijnstreek van de Loire
Als een blauwe ader loopt de Loire door het landschap van Frankrijk. Hij ontspringt in de Ardèche om ruim duizend kilometer verder bij Saint-Nazaire in de oceaan te stromen. Wat weinig mensen weten, is dat het wijngebied van de Loire al heel zuidelijk begint. Zo vind je in het departement Loire enkele kleine wijngebieden die tot de Loirewijnen worden gerekend, de Côtes du Forez en de Côtes Roannaises. Ook in Côtes d’Auvergne meer naar het westen zijn onderdeel van de wijnstreek Loire. De bekendste gedeeltes van de Loirestreek vind je natuurlijk veel verder noordwestwaarts. Iets voor Orleans begint het deel van de Loirevallei waar tijdens de renaissance talloze imposante kastelen werden gebouwd. In dat gebied vind je ook de grootste en meest befaamde wijngaarden, bijvoorbeeld rond Sancerre, Amboise, Bourgueil, Saumur en ten zuiden van Nantes.
Qua druivensoorten is het een bonte verzameling, maar wel met een meerderheid aan witte wijnen. In het westen, bij Nantes, vind je de muscadet, gemaakt van de melon de bourgogne. Stroomopwaarts kom je in de Anjou, waar je vooral de chenin blanc zult aantreffen. In de Touraine, verder naar het oosten, kun je niet om de rode Bourgeuil en de witte Vouvray heen. Ga je nog verder landinwaarts, dan kom je in de omgeving de Sancerre en Pouilly-Fumé tegen, twee witte wijnsoorten.
De Loirestreek is een mooie bestemming voor liefhebbers van wijn die ook graag wat cultuur willen opsnuiven. Naast mooie wijndorpen zijn er grote steden zoals Orléans en Nantes te bezoeken, en natuurlijk mogen ook bezoekjes aan de fraaie kastelen niet ontbreken. Hoogtepunten zijn onder meer het kasteel van Chambord, Chenonceau en Amboise, waar de bekende Italiaanse kunstenaar Leonardo da Vinci zijn laatste jaren sleet.
Wijnstreek van de Bourgogne
Tussen Dijon en Lyon, aan de westkant van de rivier de Saône, strekt zich een gebied uit waar al sinds het begin van de jaartelling wijn wordt gemaakt en gedronken. De Bourgogne is een bekende wijnstreek waar topwijnen worden gemaakt die in binnen- en buitenland hoog gewaardeerd worden. Een klein gedeelte van de wijnstreek van de Bourgogne valt buiten het gebied bij de Saône en bevindt zich met name in de driehoek tussen Tonnerre, Auxerre en de pelgrimsplaats Vézelay. Er komen zowel witte als rode wijnen vandaan. De streek staat bekend om z’n grote verscheidenheid aan kwaliteit en prijs. Je vindt er goedkope wijnen die prima zijn voor bij een borrel, maar ook hele dure wijnen die op z’n plaats zijn bij een exclusief diner. De verschillen in kwaliteit en prijs komen met name door de bijzondere wijze waarop de wijngaarden in de Bourgogne georganiseerd zijn, zo kan een wijngaard meerdere eigenaren hebben. Het meest exclusief zijn de zogenaamde grands crus, die komen hier uit de beste wijngaarden. Er zijn slechts een dertigtal productiegebieden die zich grand cru mogen noemen. De schaarste en kwaliteit van deze wijnen zorgen voor een hoge prijs.
Wil je de streek leren kennen, dan kun je het beste beginnen bij de Route des Grands Crus de Bourgogne. Deze reisroute voert langs ruim dertig dorpen in de Bourgogne en telt zo’n zestig kilometer. Onderweg is het een must om in elk geval even in Beaune uit de auto te gaan, of van je fiets of motor af te stappen. Deze stad ligt namelijk in het hart van de Bourgognestreek en heeft een aantal leuke bezienswaardigheden. Begin je bezoek met een bezichtiging van het plaatselijke wijnmuseum en ga vervolgens naar de Hospices de Beaune. In dit middeleeuwse gebouw krijg je een uniek beeld van het reilen en zeilen van een eeuwenoud ziekenhuis. Het is bovendien ook nog eens een schitterend vormgegeven bouwwerk, beroemd vanwege z’n kleurrijke dak. Nog steeds worden de ziekenhuizen in de stad beheerd door de zusterorde die ooit dit ziekenhuis onder haar hoede had. En deels wordt dit nog altijd bekostigd met de opbrengst van de verkoop van wijn, de beroemde jaarlijkse Vente des hospices de Beaune.
Wijnstreek van de Rhône
Houd je van gezellige dorpen en ruige landschappen dan zit je hier goed. Tussen de Bourgogne en de Provence ligt het wijngebied van de Rhône. Het strekt zich uit over de oevers en achterlanden van de gelijknamige rivier, vanaf ongeveer Vienne tot aan de Luberon in het zuiden. Het is de oudste wijnstreek van het land, al rond 600 voor Christus word er hier aan wijnbouw gedaan. Voor wat betreft de productie wordt hier het meest rode wijn gemaakt, ruim tachtig procent. Een van de uitzonderingen is de streek Diois, rond Die, waar de beroemde Clairette de Die vandaan komt, een mousserende wijn. In het noorden van de regio wordt voornamelijk Syrah verbouwd, in het zuiden komt de grenache noir veel voor.
Liefhebbers van natuur en mooie dorpen komen hier goed aan hun trekken. Vrijwel overal in de streek is het goed wandelen. Het dal van de Rhône leent zich bovendien ook goed voor fietstochten. Dat kan bijvoorbeeld over de ViaRhôna, een fietsroute van het meer van Genève tot aan de Middellandse Zee. Wil je de bergen intrekken dan moet je in het gebied rondom de Mont Ventoux zijn. Je vindt hier veel oude wijnstokken met onder meer grenache, syrah en mourvèdre. Ga je nog iets verder zuidwaarts, dan kom je in de stralende Luberon, een streek boordevol leuke dorpen, wijngaarden, lavendelvelden en ruige garrigue, de typische mediterrane begroeiing. Bezoek ook eens het Musée des arts et des métiers du vin (museum voor wijnkunsten en -ambachten), in het Château Turcan bij Pertuis. Hier kom je veel te weten over de geschiedenis van wijnbouw in de Luberon.