L

Lupiac, geboortedorp van d’Artagnan

D’Artagnan, de illustere musketier die bekend is geworden door het boek van Alexandre Dumas, staat overal in het departement Gers op een voetstuk. Maar waar ze in het bijzonder zijn nagedachtenis eren is in het dorpje Lupiac, een kleine veertig kilometer ten westen van Auch. Hij werd geboren als Charles de Batz Castelmore, in een klein kasteel net buiten het dorp. Nog iedere dag is de geschiedenis hier tastbaar aanwezig. Ik werd meegenomen door twee musketiers, in de voetsporen van d’Artagnan.

Streektips

Wil je ook op vakantie naar de Gers? Misschien heb je wat aan deze tips!

D’Artagnan, dat is de vierde musketier uit het boek De Drie Musketiers van Dumas. Wat minder bekend is dat deze musketiers allemaal ooit echt bestaan hebben. Dumas raakte voor zijn boek geïnspireerd door een eerder verschenen boek van Courtils de Sandras, de Mémoires de Monsieur d’Artagnan. In dat boek schetst de auteur het geromantiseerde leven van de beroemde inwoner van Gascogne, de landstreek waar de Gers onderdeel van is. Charles opende zijn ogen voor het eerst in 1611, in het kasteel net buiten Lupiac. Op zijn zeventiende trok hij naar Parijs om te dienen als musketier. En de rest is geschiedenis. Een geschiedenis die eindigt in het jaar 1673, als de held om het leven komt voor de poorten van ons eigen Maastricht.

Festival d’Artagnan

Ik word opgewacht door mijn gidsen, die zich voor de gelegenheid met cape en degen getooid hebben. Na in het enige restaurant in het dorp, La Taverne d’Artagnan, een kopje koffie te hebben gedronken, beginnen we aan een wandeling door het dorp. Eenmaal per jaar stroomt het centrale plein van het dorp vol met feestvierders, tijdens het Festival d’Artagnan. Het plaatselijke restaurant serveert mosselen met frites, oude ambachten herleven, paarden en wagens rijden door de straatjes, en vooral zijn er heel veel verklede mensen. Na een stop bij het standbeeld op het plein, het enige beeld dat d’Artagnan op zijn paard laat zien, brengen we een kort bezoek aan het epicentrum van het festival gedurende de rest van het jaar: het naaiatelier waar honderden kledingstukken gemaakt en hersteld worden.

Vervolgens gaat het naar een kleine tentoonstellingsruimte waar foto’s en een filmpje te zien zijn van voorgaande edities van het festival. Daar krijg je een beeld van de schaal van het feest. Het hele dorp staat op zijn kop, en de bevolking die normaal nauwelijks 300 inwoners telt, bestaat voor een dag uit meer dan 20 keer zoveel mensen. Er is een speciale ruimte voor de paarden, er worden oude geweren afgeschoten, er wordt gevochten met de degen, er is veel gezelligheid.

De rest van het jaar kun je voor een beter beeld van de held om wie het allemaal draait terecht in het kleine Musée d’Artagnan. Hier is een tentoonstellingsruimte ingericht met vooral een overzicht van de sporen die de beroemde inwoner in de kunst en cultuur heeft nagelaten. Tot slot moet je ook zeker even binnenlopen in het kapelletje naast het museum, waar nu de VVV gevestigd is. Dit is de kapel die de jonge d’Artagnan zonder twijfel wel eens van binnen moet hebben gezien. Het werd namelijk gebouwd door de oom van de musketier.

Het festival vindt dit jaar plaats op 11 augustus vanaf 10 uur.

De Nederlandse connectie

Zoals gezegd kwam d’Artagnan uiteindelijk om het leven nabij Maastricht. Sinds een aantal jaar wordt er hard gewerkt aan het inrichten van een langeafstandswandelroute die deze Limburgse stad met Lupiac verbindt. In de Gers is de route al bewegwijzerd, en degene die hem loopt doet dat niet voor niks maar krijgt als beloning een fraaie oorkonde voor de prestatie. En er is nog een Nederlands element te vinden in Lupiac. Het standbeeld van d’Artagnan, midden op het plein, is namelijk van de hand van de Nederlandse kunstenares Daphné du Barry.

Lupiac

Maar Lupiac heeft meer te bieden dan alleen d’Artagnan, zo wil mijn gids Maxime me toch vooral ook nog laten zien. Het was tot enkele jaren geleden nogal slaperig en onbekend, maar sinds de nadruk meer op d’Artagnan wordt gelegd komen er gaandeweg steeds meer toeristen een kijkje nemen. En dat is niet voor niets. Lupiac is een van de oudste zogenaamde castelnaus, dorpjes die in de middeleeuwen rondom een kasteel ontstonden. Rondom het dorp zijn nog de resten van de slotgracht te zien. De oude huisjes aan weerskanten van het plein, met houten arcades, herinneren aan het marktverleden van het stadje. En met mooi weer heb je, zoals in wel meer dorpen in de Gers, een weids uitzicht over de omgeving tot aan de Pyreneeën in het zuiden. Maar de grootste publiekstrekker ligt net buiten het dorp, het Lac de Lacoste. Een van de weinige openbare meertjes in de Gers, met een zandstrand dat ieder jaar aangevuld wordt met zand van de stranden aan de Atlantische kust. Een geliefd plekje voor zowel locals als vakantiegangers.

Tot slot brengen we een bezoekje aan het Château de Castelmore, de plek waar het allemaal begon. De geboorteplek van d’Artagnan is tegenwoordig privébezit en niet te bezoeken. Het staat zelfs te koop op het moment, aldus mijn praatgrage gids. Even zag ik mezelf er al binnenstappen als nieuwe eigenaar. Een kasteeltje op het Franse platteland, en dan ook nog eens met zo’n geschiedenis, hoe leuk is dat? Maar helaas, diepe zakken waar een paar miljoen in zit heb ik niet, dus dat wordt nog even verder dromen.

Locatie

Bekijk al onze tips op een handige overzichtskaart!

Martijn

Bonjour! Ik ben Martijn, oprichter van Frankrijk Puur. Van jongs af aan kom ik graag in Frankrijk. Door mijn studie Franse Taal & Cultuur ben ik nog meer van het land en de Franse gewoontes gaan houden. Op Frankrijk Puur beschrijf ik onze ervaringen in Frankrijk en geef ik je tips voor leuke plekken.

Vragen, opmerkingen, tips? Neem contact op via martijn@frankrijkpuur.nl!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *