Er zijn mensen die bij de naam Rochefort eerst aan Belgisch bier denken, maar het is ook een stad in Frankrijk. In de Charente-Maritime om precies te zijn. Net als bij meer steden aan de Franse westkust is het verleden van Rochefort getekend door de nabijheid van de zee. De stad ligt aan de monding van de rivier de Charente en in de zeventiende eeuw verrees hier het belangrijkste arsenaal van Frankrijk. Om de stad te beschermen werden vervolgens net voor de kust allerlei forten gebouwd, waaronder Fort Boyard en de versterkingen op het Île d’Aix. Maar Rochefort werd vooral bekend vanwege de Corderie Royale, de koninklijke touwslagerij.
StreektipsZelf op reis naar de Charente-Maritime? Misschien heb je dan wat aan deze tips!
De corderie van Rochefort is een opmerkelijk gebouw. Met driehonderdvierenzeventig meter lengte was het van de zeventiende tot in de twintigste eeuw het langste fabrieksgebouw ter wereld. Die lengte was nodig omdat er op die manier lange touwen gemaakt konden worden, die gebruikt werden in de schepen van de Franse marine. Het was Louis XIV die in de zeventiende eeuw besloot om een gevechtsvloot op te bouwen die kon concurreren met de machtige Engelsen en Hollanders uit die tijd. Epicentrum van de marine werd de garnizoensstad Rochefort, aan de monding van de Charente.
Na de sluiting van de fabriek, in de eerste helft van de twintigste eeuw, raakten de gebouwen al snel in verval. In de negentiende eeuw was men al gestopt met het vervaardigen van touwen, omdat de meeste schepen inmiddels geen zeilschepen meer waren en dus geen lange touwen meer nodig hadden. Voor enige tijd werden de gebouwen vervolgens onder meer nog gebruikt voor het maken van schepen, maar het dichtslibben van de Charente maakte ook daar een eind aan. Eind 1944 staken terugtrekkende Duitse troepen de gebouwen in brand, het vuur woedde meerdere dagen en vernietigde grote delen van het complex. Gedurende twintig jaar werd het terrein aan z’n lot overgelaten, waarna een officier van de marine zich begon te interesseren in de voormalige corderie. Hij wist de lokale bevolking mee te krijgen en halverwege de jaren ’70 begon een grootscheepse restauratie om de gebouwen weer in originele staat te herstellen. In 1986 werd het huidige museum geopend.
Touwslagerij
Wellicht denk je vooraf, ‘een touwslagerij, is dat nu zo interessant’? Maar al snel wanneer we het museum inlopen blijkt dat het geval. We beginnen met het bekijken van een korte film over de geschiedenis van het gebouw. Als je geen Frans verstaat: er zijn gratis Engelstalige audioguides verkrijgbaar. Na deze introductie lopen we het gebouw verder in, waarbij je een introductie krijgt in het maken van touwen en waarvoor deze allemaal gebruikt werden op en om de schepen. Het leukst zijn de interactieve workshops die regelmatig op diverse plekken in het museum gegeven worden, waarbij je onder meer ontdekt hoe een machine voor het in elkaar draaien van de strengen werkt, of hoe het aan elkaar bevestigen van touwen in z’n werk gaat. Ook komen de verschillen tussen touwen van natuurlijk materiaal en synthetische touwen aan bod.
Een bezoek aan de Corderie Royale is leuk voor jong en oud, vooral ook door het interactieve element. Bovendien is het een mooie kans om het bijzondere en mooi gerestaureerde gebouw eens wat beter te bekijken.
Meer weten over de geschiedenis van de scheepvaart in dit deel van Frankrijk? In Rochefort vind je ook nog het Musée National de la Marine, mer onder meer allerlei schaalmodellen van schepen. En wil je wel eens weten hoe het voelt om net als een matroos hoog in de mast over touwen en balken te klauteren? Iets verderop vind je Accro-mâts, een klimparcours in een driemaster.
